Program doradztwa zawodowego
PROGRAM REALIZACJI DORADZTWA ZAWODOWEGO
w roku szkolnym 2023 - 2024
w Szkole Podstawowej nr 2 im. Adama Mickiewicza
z Oddziałami Sportowymi w Bydgoszczy
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie MEN z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325),
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm.),
- Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1481),
- Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 967 i 2245 oraz z 2019 r. poz.730 i 1287),
- Rozporządzenie MEN z 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. z 2017 r. poz. 639),
- Rozporządzenie MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2017 r. poz. 1591),
Szkoła realizuje doradztwo zawodowe przez prowadzenie zaplanowanych i systematycznych działań mających na celu wspieranie uczniów w procesie podejmowania świadomych decyzji edukacyjnych i zawodowych.
Cele główne doradztwa zawodowego:
- Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru zawodu zgodnie z ich zainteresowaniami i możliwościami.
- Kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności wobec pracy
- Rozbudzanie aspiracji zawodowych i motywowanie do działania.
- Kształtowanie umiejętności analizowania swoich cech osobowości w aspekcie wyboru zawodu.
- Dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy, o systemie szkolnictwa ponadpodstawowego.
- Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania.
- Kształtowanie szacunku do pracy.
- Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji.
Cele doradztwa zawodowego w klasach I – III
Celem orientacji zawodowej w klasach I–III jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz
stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań.
Orientacja zawodowa w klasach I – III
- zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami
- kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji
- pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień
Doradztwo zawodowe w klasach IV – VI
Celem orientacji zawodowej w klasach IV–VI jest poznawanie własnych zasobów, zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i aktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.
Treści programowe:
1. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron, jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.
2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy.
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy.
Cele szczegółowe:
- zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy,
- kształtowanie pozytywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji
- stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.
Doradztwo zawodowe w klasach VII – VIII
Celem doradztwa zawodowego w klasach VII–VIII jest przygotowanie uczniów do
odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania, przy wsparciu doradczym, decyzji edukacyjnych i zawodowych, uwzględniających znajomość własnych zasobów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.
Treści programowe:
W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych, które jednocześnie wyznaczają treści programowe doradztwa zawodowego:
1. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.
2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.
5. Wspieranie uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy
Cele szczegółowe:
w obszarach:
1. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – uczeń:
- rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe oraz stan zdrowia)
- dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autodiagnozy, ocen innych osób i innych źródeł
- rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych
- określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji
2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – uczeń:
- wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając drogi ich zdobywania;
- wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy;
- porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców
3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE – uczeń:
- analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;
- analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych własnych zasobów;
- charakteryzuje strukturę systemu edukacji
4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – uczeń:
- planuje ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów;
- podejmuje decyzje o dalszej drodze edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym
- określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów;
Realizacja doradztwa zawodowego w klasach I-III
Treści programowe / tematyka działań |
Metody i formy realizacji działań |
Terminy realizacji działań |
Osoby odpowiedzialne |
Poznanie siebie :
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego |
Cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Świat zawodów i rynek pracy
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego |
Cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego |
Cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno -zawodowych
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego |
Cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Uczeń klas 1-3 potrafi:
- opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać;
- prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób;
- podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;
- podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach;
- odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
- podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;
- opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;
- uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;
- wskazuje treści, których lubi się uczyć;
- opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić
Realizacja doradztwa zawodowego w klasach IV-VI
Tematyka działań / treści programowe |
Metody i formy realizacji działań |
Terminy realizacji działań |
Osoby odpowiedzialne |
Poznawanie własnych zasobów
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego |
Cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Świat zawodów i rynek pracy
|
Wycieczki edukacyjne
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego
|
Cały rok szkolny
Cały rok szkolny |
wychowawcy
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego |
Cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia |
Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno- zawodowych
Świat zawodów i rynek pracy
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego
Zajęcia z zakresu kształcenia ogólnego
Wycieczki edukacyjne |
Cały rok szkolny
cały rok szkolny
cały rok szkolny |
Nauczyciel prowadzący zajęcia
nauczyciel prowadzący zajęcia
nauczyciele, wychowawcy |
Przewidywane efekty:
Uczeń klas 4-6 po zrealizowaniu zajęć:
- określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje;
- wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia;
- podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość;
- prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.
- wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup
- opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka;
- wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.
- wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;
- samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.
- opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych;
- próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.
Działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII mają na celu wspieranie uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy.
Realizacja doradztwa zawodowego w klasach VII- VIII
Tematyka działań / treści programowe |
Metody i formy realizacji działań |
Terminy realizacji działań |
Osoby odpowiedzialne |
Poznawanie własnych zasobów
|
Indywidualne konsultacje Spotkania z rodzicami
Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego
|
I semestr
II semestr
cały rok szkolny |
Doradca zawodowy
Doradca zawodowy
Nauczyciele przedmiotów, wychowawca |
Świat zawodów i rynek pracy
|
Zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego
Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego
wycieczki zawodoznawcze
udział w konkursach zawodoznawczych |
Cały rok szkolny
I semestr
cały rok szkolny
I semestr |
Nauczyciele przedmiotów
Doradca zawodowy
doradca zawodowy, wychowawcy doradca zawodowy |
Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
z wykorzystaniem dostępnych źródeł informacji;
|
Wycieczki zawodoznawcze
warsztaty edukacyjne z doradcą zawodowym z PPP nr 1
Indywidualne konsultacje |
Cały rok szkolny
I semestr
cały rok szkolny |
Doradca zawodowy, wychowawcy
doradca zawodowy
doradca zawodowy |
Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych
|
Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego
tablica z informacjami dotyczącymi szkół i zawodów informacje, porady podczas zebrań z rodzicami
|
|
|
Program doradztwa zawodowego w klasach VII-VIII – tematy zajęć :
Klasa VII:
1. Wprowadzenie do zajęć z doradztwa zawodowego. Mocne i słabe strony
2. Zainteresowania.
3. Zdolności i umiejętności.
4. Predyspozycje zawodowe.
5. Czynniki trafnego wyboru zawodu. Osobowość zawodowa.
6. Przygotowanie do zmian w życiu człowieka w kontekście planowania kariery.
7. Motywacja.
8. Praca w zespole.
9. Świat zawodów.
10. Kwalifikacje i kompetencje na rynku pracy.
Klasa VIII:
1. System edukacji w Polsce.
2. Cele edukacyjne i zawodowe. Poznanie ścieżek realizacji planów zawodowych.
3. Autoprezentacja. Rozmowa kwalifikacyjna.
4. Współczesny rynek pracy.
5. Ja na obecnym rynku pracy. Praca jako wartość.
6. Zawód moich marzeń. Zawody przyszłości.
7. Oferta edukacyjna szkół ponadpodstawowych.
8. Dokumenty aplikacyjne -Curriculum Vitae i List Motywacyjny.
9 .Co warto wiedzieć o szkołach zawodowych? Rekrutacja.
10. Alternatywne drogi dojścia do zawodu
Przewidywane efekty:
Po zrealizowaniu zajęć uczeń klas 7 i 8:
- określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;
- rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe);
- rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;
- rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;
- określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji;
- określa własną hierarchię wartości i potrzeb.
- wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje
- porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;
- uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;
- dokonuje autoprezentacji.
- analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;
- analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznania własnych zasobów;
- dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym;
- planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów.
Działania doradcy zawodowego na terenie szkoły w odniesieniu do ucznia ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi:
Indywidualna pomoc w wyborze dalszego kierunku kształcenia przy współpracy z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną nr 1.
- diagnozowanie predyspozycji, zainteresowań zawodowych uczniów;
- udzielanie pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniu kształcenia i kariery;
- prowadzenie dla uczniów zajęć grupowych z doradztwa zawodowego;
- konsultowanie z doradcą zawodowym działań i dokumentów szkolnych
- udzielanie osobom zainteresowanym informacji na temat oferty edukacyjnej i zawodowej oraz zasad rekrutacji, itp.
Ewaluacja programu :
Ewaluacja realizacji działań z zakresu orientacji, poradnictwa i doradztwa zawodowego dokonywana jest na bieżąco przez szkolnego doradcę zawodowego na podstawie rozmów z uczniami, rodzicami i wychowawcami klas oraz analizy dokumentacji szkolnej, a następnie przedstawiona w postaci sprawozdania na koniec roku szkolnego. Przeprowadzenie ewaluacji na podstawie obserwacji własnej i informacji zwrotnych od nauczycieli z realizacji działań posłuży do przygotowania wniosków do dalszej pracy
Opracowanie
Beata Wandzlewicz
Pliki do pobrania: